Mục lục
Theo khảo sát của Bộ Y tế, tỷ lệ người mắc sỏi thận trước 70 tuổi ở nam giới khoảng 10% và nữ giới là khoảng 5%. Đặc biệt, sỏi thận có nguy cơ tái phát ở những người đã từng mắc trước đó.
Sỏi thận gây đay đớn, khó chịu, thậm chí dẫn đến tử vong cho người bệnh. Vì vậy, bạn cần hết sức quan tâm và cảnh giác trước căn bệnh này
Hãy theo dõi bài viết dưới đây để có được những hiểu biết chính xác và khoa học nhất về căn bệnh này.
Bệnh sỏi thận (sạn thận) là gì?
Sỏi thận (sạn thận) xảy ra khi nồng độ chất khoáng và muối trong nước tiểu cao lắng đọng lại ở thận, bàng quang, niệu quản…thành các tinh thể muối khoáng như hạt sỏi, thường gặp nhất là các tinh thể của Calci.
Sỏi thận được hình thành khi lượng nước tiểu giảm trong khi nồng độ chất khoáng trong thận tăng cao.
Khi có một trong hai hoặc cả hai hiện tượng trên kéo dài trong thời gian dài thì nguy cơ bị sỏi thận là rất lớn.
Những viên sỏi thường có kích cỡ trung bình từ 1 – 2 cm, trong một số trường hợp có thể tăng lên 3 – 5 cm. Những viên sỏi nhỏ có thể được bài tiết ra khỏi cơ thể theo nước tiểu và không gây đau đớn.
Ngược lại, đối với viên sỏi lớn sẽ gây đau đớn cho người bệnh do trong quá trình đào thải, viên sỏi di chuyển xuống niệu quản, bàng quang làm cho bề mặt sỏi cọ xát nhiều, gây tổn thương đường tiết niệu.
Khi sỏi thận bị kẹt lại gây tắc nghẽn, giãn nở, chúng sẽ ảnh hưởng tới dây thần kinh thận. Từ đó, bệnh nhân thường xuyên xuất hiện đau đớn.
Nhiều trường hợp tắc ống dẫn nước tiểu khiến nước tiểu tồn đọng gây viêm nhiễm…Sỏi thận chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy thận.
Những loại sỏi thận mà nhiều bệnh nhân mắc phải
Sỏi thận có nhiều loại nhưng tại Việt Nam hiện nay có khoảng 5 loại sỏi thường gặp mà nhiều người mắc phải, đó là:
1. Sỏi canxi: Đây là loại sỏi phổ biến nhất. Loại sỏi này có khả năng tái phát cao, thường gặp ở nam giới từ 20 – 30 tuổi. Nguyên nhân là do khi canxi kết hợp với các gốc oxalat, carbonat, phosphat tạo thành tinh thể lắng đọng thành sỏi thận.
2. Sỏi cystin: Nó thường gặp ở bệnh nhân rối loạn cystin niệu di truyền.
3. Sỏi phosphat: Loại sỏi chủ yếu là sỏi amoni magie photphat kích thước lớn, gây nhiễm khuẩn proteus niệu.
4. Sỏi axit uric: thường gặp ở nam giới, khi axit uric trong cơ thể rối loạn chuyển hóa có thể do bệnh gout.
5. Sỏi struvite: Loại sỏi này gặp chủ yếu ở nữ giới, do tắc nghẽn đường tiết niệu gây nhiễm khuẩn.
Căn nguyên gây bệnh sỏi thận là gì?
Theo các nghiên cứu khoa học, có nhiều căn nguyên dẫn đến tình trạng sỏi thận, nhưng chủ yếu là do thói quen sinh hoạt. Dưới đây là một số nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng này:
1. Thói quen uống ít nước: Tình trạng này dẫn đến lượng nước trong cơ thể không đủ để tuần hoàn thận. Vì vậy chức năng lọc của thận giảm, nước tiểu đặc chứa nồng độ ion muối khoáng cao, dễ kết tinh.
2. Chế độ ăn uống không hợp lý: Nhiều người có thói quen ăn nhiều đồ dầu mỡ, ăn mặn quá và sử dụng thức ăn chứa nhiều gốc ion muối như cần tây, rau muống, cải…cũng làm tăng nguy cơ mắc sỏi thận.
3. Thói quen nhịn tiểu: Đây là một thói quen khiến cho nước tiểu tích tụ bàng quang nhiều, gây bể thận tích tụ chất khoáng trong thời gian dài gây lên sỏi thận.
4. Cơ thể có dị tật bẩm sinh: Đây là trường hợp những người bị dị tật bẩm sinh về đường tiết niệu gây tắc nghẽn.
5. Nhiễm trùng đường sinh dục và tiết niệu: Trường hợp này là do vệ sinh không thường xuyên làm cho nguy cơ mắc sỏi thận cao.
6. Sử dụng thuốc có thành phần gây sỏi thận: Người bệnh thường sử dụng các loại thuốc như: thuốc lợi tiểu, thiazid,…
7. Bị chấn thương: Trường hợp bệnh nhân bị thương, thường xuyên nằm một chỗ cũng ảnh hưởng gây bệnh.
Những dấu hiệu của bệnh sỏi thận chính xác 99%
Hãy theo dõi sức khỏe của bạn thời gian gần đây. Nếu thấy có những dấu hiệu sau thì rất có thể bạn đã bị sỏi thận!
1. Đau bụng và thắt lưng
Khi cơ thể thường xuyên xuất hiện những cơn đau từ thắt lưng xuống vùng mạn dưới sườn rồi lan xuống xương chậu và cuối cùng là bụng dưới thì có thể bạn đã bị sỏi thận. Hiện tượng này xuất hiện do sỏi di chuyển gây cọ xát tổn thương đường tiết niệu.
2. Đi tiểu khó, tiểu buốt
Bệnh nhân khó khăn khi đi tiểu, thường tiểu buốt do khi đi tiểu kéo theo sỏi dẫn đến tình trạng đau, viêm nhiễm.
3. Đi tiểu ra máu
Nếu bạn thường xuyên đi tiểu ra máu. Hãy cẩn thận! Bạn có nguy cơ bị sỏi thận cao. Đây là dấu hiệu đường tiết niệu bị tổn thương khi sỏi thận di chuyển cọ xát.
4. Nước tiểu lẫn cặn hoặc có màu bất thường
Nước tiểu lẫn cặn bã do nhiều chất cặn bã lắng đọng được thải ra ngoài và thường không có mùi nhiều. Còn nước tiểu có màu tức là bị viêm nhiễm đường tiết niệu do cọ xát nhiều gây nên mùi nước tiểu hôi.
5. Tiểu dắt và tiểu són
Hiện tượng này xuất hiện khi lượng nước tiểu ít và tiểu nhiều lần do sỏi di chuyển xuống niệu quản và bàng quang gây tắc nghẽn đường nước tiểu.
6. Hay buồn nôn hoặc nôn mửa
Do sỏi thận ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa và dây thần kinh bụng dẫn đến dạ dày khó chịu, co thắt gây nên tình trạng buồn nôn hoặc nôn mửa.
7. Thường bị sốt và có cảm giác ớn lạnh
Đây là biểu hiện khi bệnh nhân bị nhiễm trùng đường tiết niệu. Là biến chứng do sỏi thận gây ra khiến bạn bị sốt kèm theo ớn lạnh, run.
8.Không đi tiểu được
Đây là biểu hiện sỏi thận gây tắc nghẽn thận khiến cho việc đi tiểu không được. khi xảy ra trường hợp cần đi thăm khám và nghe lời bác sĩ để giải quyết kịp thời tránh ảnh hưởng tới sức khỏe.
Những phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh sỏi thận hiện đại và chính xác nhất hiện nay
1. Phương pháp chẩn đoán
Hiện nay, có 2 phương pháp hỗ trợ, giúp bác sĩ chuẩn đoán bệnh sỏi thận vừa chính xác lại nhanh chóng, đó là:
a) Chụp CT hệ tiết niệu và chụp CT thận:
Phương pháp này giúp chẩn đoán bệnh sỏi thận cũng như các tổn thương do sỏi thận gây ra. Phương pháp này không những chính xác mà còn nhanh chóng. Nó được nhiều bệnh nhân lựa chọn giúp chuẩn đoán bệnh sỏi thận.
b) Siêu âm ổ bụng: Phương pháp này giúp phát hiện các tổn thương khác như bàng quang, niệu quản,…Tuy không hiệu quả cao bằng phương pháp chụp CT nhưng ngược lại giá thành lại phù hợp hơn.
2. Cách điều trị bệnh sỏi thận
Riêng với bệnh sỏi thận, cần phải xác định đúng kích thước của các viên sỏi để áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả.
Đối với trường hợp sỏi nhỏ và phát hiện sớm nên có thể điều trị nội khoa, đây là phương pháp sử dụng thuốc tăng cường bài tiết sỏi. Đây là phương pháp an toàn, hiệu quả cao,…
Ngược lại, với những trường hợp bệnh nặng, sỏi quá lớn gây tắc đường tiết niệu thì bệnh nhân nên làm theo hướng dẫn của bác sĩ, có thể điều trị ngoại khoa.
Ngoài ra, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý. Uống nhiều nước, vận động cơ thể thường xuyên và không nhịn đi tiểu để có thể kích thích sỏi ra khỏi cơ thể.
Bên cạnh đó, bệnh nhân cần theo dõi và kiểm tra sức khỏe định kỳ để biết được kích thước cũng như vị trí sỏi tiến triển ra sao để áp dụng phương pháp điều trị phù hợp. Đặc biệt, trong trường hợp sỏi thận quá to hoặc tình trạng viêm nhiễm thì cần tuân thủ chỉ định phẫu thuật của bác sĩ.
Hiện nay, sỏi thận là một trong những bệnh lý mà rất nhiều người mắc phải. Nó gây ra những đau đớn và bất tiện cho bệnh nhân.
Hãy chú ý giữ gìn sức khỏe, tuân thủ nghiêm ngặt chế độ sinh hoạt khoa học để phòng tránh bệnh.
Đối với những cá nhân đã mắc phải căn bệnh này, cần phải theo dõi và khám bệnh định kỳ để được bác sĩ tư vấn phác đồ điều trị hiệu quả nhất.
Chúc quý độc giả dồi dào sức khỏe!